Kislotaly hapa suwlar pH bahasy 6-dan pes bolan hapa suwlardyr. Kislotalaryň dürli görnüşlerine we konsentrasiýalaryna görä, kislotaly hapa suwlary organiki kislotanyň hapa suwlaryna we organiki kislotanyň hapa suwlaryna bölmek mümkin.Güýçli kislotanyň hapa suwlary we gowşak kislotaly hapa suwlar;Monoasid hapa suwlar we poliasid hapa suwlar;Pes konsentrasiýaly kislotaly hapa suwlar we ýokary konsentrasiýaly kislotaly hapa suwlar.Adatça kislotaly hapa suwlar, käbir kislotany öz içine almakdan başga-da, agyr metal ionlaryny we duzlaryny we beýleki zyýanly maddalary öz içine alýar.Kislotaly hapa suwlar köp sanly çeşmeden gelýär, şol sanda magdan drena, y, gidrometallurgiýa, polat togalanmak, polat we reňkli metallary ýerüsti kislotany bejermek, himiýa senagaty, kislota önümçiligi, boýaglar, elektroliz, elektroplatasiýa, emeli süýümler we beýleki senagat pudaklary.Adaty kislotaly hapa suwlar kükürt kislotasynyň hapa suwlary, ondan soň gidroklor turşusy we azot kislotasynyň hapa suwlary.Hytaý her ýyl bir million kub metre golaý senagat galyndy kislotasyny zyňmakçy, eger bu galyndy suwlar bejergisiz gönüden-göni akdyrylsa, turbageçirijileri zaýalar, ekinlere zeper ýetirer, balyklara zyýan ýetirer, gämilere zeper ýetirer we daşky gurşawyň saglygyna zyýan ýetirer.Senagat kislotasynyň hapa suwlary, çykarylmazdan ozal milli akym standartlaryna laýyk gelmelidir, kislotanyň hapa suwlary gaýtadan ulanylyp we gaýtadan ulanylyp bilner.Galyndy kislotasyny bejermekde usullary duz bilen bejermek, konsentrasiýa usuly, himiki zyýansyzlandyryş usuly, çykarmak usuly, ion çalşygy rezin usuly, membranany bölmek usuly we ş.m. saýlap bolar.
1. gaýtadan işlemek üçin duz
Duzlamak diýilýän zat, galyndy kislotasyndaky ähli organiki hapalary çökdürmek üçin köp mukdarda doýgun duz suwuny ulanmakdyr.Şeýle-de bolsa, bu usul gidroklor kislotasyny öndürer we galyndy kislotasyndaky kükürt kislotasynyň dikeldilmegine we ulanylmagyna täsir eder, şonuň üçin galyndy kislotasyndaky organiki hapalary natriý bisulfat doýgun ergini bilen duzlamak usuly öwrenildi.
Galyndy kislotasynda esasan az mukdarda 6-hloro-3-nitrotoluen-4 sulfan kislotasy we tolueniň öndürýän 6-hloro-3-nitrotoluen-4-sulfan kislotasyndan başga dürli izomerler bolan kükürt kislotasy we dürli organiki hapalar bar. sulfanasiýa, hlorlaşma we nitrifikasiýa prosesi.Duzlamak usuly, galyndy kislotasyndaky ähli organiki hapalary çökdürmek üçin köp mukdarda doýgun duz suwuny ulanmakdyr.Duzy gaýtadan işlemek usuly diňe bir galyndy kislotasyndaky dürli organiki hapalary aýyrmak bilen çäklenmän, aýlawy öndürmek üçin çykdajylary we energiýany tygşytlamak üçin kükürt kislotasyny hem dikeldip biler.
2. Bişirmek usuly
Bişirmek usuly, dikeldiş effektini gazanmak üçin eritmeden bölünip gidroklor turşusy ýaly üýtgäp durýan kislota ulanylýar.
3. Himiki zyýansyzlandyryş usuly
H + (aq) + OH- (aq) = H2O kislotanyň esasy reaksiýasy hem kislotany öz içine alýan hapa suwlary bejermekde möhüm esas bolup durýar.Kislotany öz içine alýan hapa suwlary bejermegiň umumy usullary, zyýansyzlandyrmak we gaýtadan işlemek, kislota esasly hapa suwlary özara zyýansyzlandyrmak, neşe serişdelerini zyýansyzlandyrmak, süzgüçleri zyýansyzlandyrmak we ş.m. Hytaýda käbir demir we polat kärhanalarynyň ilkinji günlerinde olaryň köpüsi bu usuly ulanýardy. gidroklor kislotasynyň we kükürt kislotasynyň duzlanmagynyň galyndy suwuklygyny bejermek üçin kislota-esasy zyýansyzlandyrmak, pH bahasy akym derejesine ýeter.Kislota bazasyny zyýansyzlandyrmak üçin çig mal hökmünde natriý karbonat (gazlandyrylan kül), natriý gidroksid, hek daşy ýa-da hek, umumy ulanylyşy arzan, hek ýasamak aňsat.
4. Gazyp almak usuly
Suwuk-suwuk çykarmak, çözüji gazyp almak diýlip hem atlandyrylýar, bölünişige ýetmek üçin degişli erginçdäki çig mal suwuklygyndaky komponentleriň erginliginiň tapawudyny ulanýan birlikdir.Kislotany öz içine alýan hapa suwlary bejermekde, kislotany öz içine alýan hapa suwlar we organiki erginler bilen doly aragatnaşyk saklamaly, galyndy kislotasyndaky hapalar erginçä geçer.Çykaryjy talaplar: (1) galyndy kislotasy inert, galyndy kislotasy bilen himiki täsir etmeýär we galyndy kislotasynda eremeýär;(2) Galyndy kislotasyndaky hapalar, çykaryjy we kükürt kislotasynda ýokary bölüniş koeffisiýentine eýe;(3) Bahasy arzan we almak aňsat;(4) Hapalardan aýyrmak aňsat, ýyrtylanda ownuk ýitgi.Adaty ekstraktlara benzol (toluen, nitrobenzol, hlorobenzol), fenollar (krosot çig difenol), galogen uglewodorodlar (trihloroetan, dikloroetan), izopropil efir we N-503 degişlidir.
5. ion çalşygynyň rezin usuly
Organiki kislotanyň galyndy suwuklygyny ion alyş-çalyş rezinleri bilen bejermegiň esasy ýörelgesi, käbir ion alyş-çalyş rezinleri organiki kislotalary galyndy kislotasynyň ergininden siňdirip, dürli kislotalar we duzlaryň bölünmegini gazanmak üçin organiki däl kislotalary we metal duzlaryny çykaryp biler.
6. membranany bölmek usuly
Kislotaly galyndy suwuklygy üçin dializ we elektrodializ ýaly membranany bejermek usullary hem ulanylyp bilner.Galyndy kislotasynyň membrananyň dikeldilmegi esasan konsentrasiýa tapawudy bilen hereket edýän dializ ýörelgesini kabul edýär.Bütin enjam diffuziýa dializ membranasyndan, suwuk paýlaýjy plastinkadan, güýçlendiriji plastinkadan, suwuk akym plastinka çarçuwasyndan we ş.m. emele gelýär we galyndy suwuklygyndaky maddalary bölmek arkaly aýralyk effektine ýetýär.
7. kristallaşdyrmagyň usuly
Sowadyjy kristalizasiýa usuly, erginiň temperaturasyny peseltmegiň we ergini çökdürmegiň usulydyr.Galyndy kislotasyny arassalamak prosesinde, galyndy kislotasyndaky hapalar talaplara laýyk gelýän we gaýtadan ulanylyp bilinjek kislota erginini dikeltmek üçin sowadylýar.Mysal üçin, togalanýan degirmeniň asil ýuwmak prosesinden çykýan galyndy kükürt kislotasy köp mukdarda gara sulfat saklaýar, bu konsentrasiýa-kristallaşma we süzgüç prosesi bilen bejerilýär.Süzgüçli gara sulfat aýrylandan soň, kislotany dowamly ulanmak üçin polat ýygnamak prosesine gaýtaryp bolar.
Sowadyjy kristallaşma köp sanly önümçilik goşundylaryna eýedir, bu ýerde metal gaýtadan işlemekde duzlamak prosesi görkezilýär.Polat we mehaniki gaýtadan işlemek prosesinde kükürt kislotasynyň ergini köplenç demir üstündäki posy aýyrmak üçin ulanylýar.Şonuň üçin galyndy kislotasynyň gaýtadan ulanylmagy çykdajylary ep-esli azaldyp, daşky gurşawy gorap biler.Bu prosese ýetmek üçin sowadyjy kristalizasiýa senagatda ulanylýar.
8. Okislenme usuly
Bu usul köpden bäri ulanylýar we ýörelge uglerod dioksidine, suwa, azot oksidlerine we ş.m. öwrülmegi üçin degişli şertlerde oksidleýji maddalar bilen galyndy kükürt kislotasyndaky organiki hapalary dargatmakdyr. kükürt kislotasyndan aýrylýar, galyndy kükürt kislotasy arassalanyp we dikeldilip bilner.Köplenç ulanylýan oksidantlar wodorod peroksid, azot kislotasy, perklor turşusy, gipohlor turşusy, nitrat, ozon we ş.m.Her bir oksidleýjiniň artykmaçlyklary we çäklendirmeleri bar.
Iş wagty: Aprel-10-2024